شعر سپید (مقدماتی)

اصطلاح شعر سپید نخستین بار توسط احمد شاملو در ایران به کار گرفته شده و معادل(Blank verset) فرانسوی است. اما عده ای این اصطلاح را درست نمی دانند و شعر آزاد را پیشنهاد می کنند به همین علت این دو شعر به صورت  جا به جا یا یکسان در نظر گرفته می شوند که کاملا نادرست است.   
در هر صورت امروز اصطلاح شعر سپید در محافل ادبی کاملا پذیرفته شده است . شاملو را بانی شعر سپید می دانند اما پیش از او کسانی در صدد تلاش در این مورد بوده اند که شایسته ی احترام است.

یک شاعر سپید سرا برای بیان حالات درونی و ذهنیت خود به دنبال واژگان است تا اثری خلق کند که خروج از هنجار های متداول سنتی در محور زبان باشد . بنابراین شاعر سپید سرا به دنبال نو آوری ست . این نو آوری خارج از محور زبان نخواهد بود . شعر سپید ، آزاد از جنبه های زیبایی شناسی و ویژگی های زبانی نیست بلکه شعر سپید نوعی دیگر از قوالب شعری زبان فارسی ست که علاوه بر جنبه های زیبایی شناسی  و رسیدن با ماهیت شعری از ویژگی های زبانی به صورت خودآگاه و ناخودآگاه برخوردار است.

قافیه در این قالب شعری جایگاه خود را از دست داده است زیرا قافیه در شعر کلاسیک با نظمی که در محل قرار گیری و ساخت خود دارد در موسیقی کناری اثر ؛ نقش تعیین کننده دارد ،  در حالیکه شعر سپید از موسیقی درونی و موسیقی معنوی بهره می گیرد و نسبت به موسیقی بیرونی و کناری بی نیاز  است.

شعر سپید از نظر منطق و مکانیسم های شعری ، تخیل و ادراک هنری ، آهنگ و تناسبات درونی نیز با نثر تفاوت دارد .   
این قالب شعری قابلیت آن را دارد که حاوی مضامین عمیق و لطیف ،حاوی تفکرات و اندیشه های نو و یا کلاسیک ، جهت گیری اجتماعی و سیاسی، مذهبی و ...باشد.
 
آه اگر آزادی سرودی می خواند   
کوچک   
 همچون گلوگاه پرنده ای   
هیچ کجا دیواری فروریخته   
بر جای نمی ماند   
سالیان بساری نمی بایست   
دریافتی را   
که هر ویرانه نشان از   
غیاب انسانی است
#شاملو


by Omid behnia